اسكوليوز یا انحنای جانبی ستون فقرات ، نوعی بدشکلی و خميدگی شایع ستون مهره ها است که با انحراف بیش از ۱۰ درجه ستون فقرات همراه است.
اسكوليوز ممکن است مهره های قفسه سينه ای يا مهره های كمری ستون فقرات را درگير کند.
این بدشکلی گاهی پيشرونده بوده و موجب تغيير شكل قفسه سينه و پشت مي شود و بروز عوارض زیادی برای فرد بیمار می شود.
اسکولیوز در سنین رشد و در دختران نوجوان شیوع بیشتری دارد.
این عارضه در دو نوع مادرزادی و اکتسابی رخ می دهد در نوع مادرزادی ستون فقرات بطور مادرزادی دچار انحراف است و در نوع اکتسابی برخی بیماری ها مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی منجر به بروز ناهنجاری شده اند.
قرار گرفتن بدن در حالت مایل و غیر مستقیم و دردهای عضلانی بخصوص کمردرد از مهم ترین عوارض این اختلال هستند که در اغلب مبتلایان دیده می شوند.
جراح ارتوپد و ستون فقرات برای تشخیص دقیق این ناهنجاری و همچنین شدت آن علاوه بر معاینه فیزیکی از روش های تصویربرداری با اشعه ایکس و یا اسکن ام آر آی استفاده می کند.
اوایل دوره ی نوجوانی، به خصوص در سنین ۱۰ تا ۱۴ سال مناسب ترین زمان برای معاینه ستون فقرات از نظر انحراف ستون فقرات است چراکه در صورتی که این ناهنجاری در زمان جوانی درمان نشود، می تواند در بزرگسالی پیشرفت کند.
علائم اسكوليوز
- کمردرد مزمن
- مشکلات ظاهری ستون فقرات و غیر طبیعی به نظر رسیدن ستون فقرات
- برجستگی غیرطبیعی در یک سمت لگن
- وضعیت نامتقارن دور کمر
- متمایل شدن ستون فقرات به یک سمت
- هم تراز نبودن شانه ها
- قرار نگرفتن سر در ناحیه وسط لگن
- کاهش انعطاف پذیری ستون فقرات
دلایل و عوامل خطر
- ناهنجاری های مادرزادی ستون فقرات
- دیستروفی عضلانی
- آتروفی عضلات ستون فقرات
- تشکیل نامناسب اجزای تشکیل دهنده مهره های ستون فقرات
- تورموهای ستون فقرات
- آسیب دیدگی ستون فقرات مانند شکستگی مهره ها
- عوامل ژنتیکی
- افزایش سن
- فلج مغزی
- اسپینا بیفیدا
- اختلالات عصبی_عضلانی
- پوکی استخوان
- آرتروز ستون فقرات
روش های درمان
جراح ارتوپد ابتدا بطور دقیق ستون فقرات بیمار را بررسی و بر اساس شرایط وی و میزان انحراف بهترین روش درمانی را اتخاذ می کند.
انجام تمرینات اصلاحی و فیزیوتراپی در موارد خفیف اسکولیوز اغلب با موفقیت همراه بوده و نیاز به انجام جراحی را از بین می برد.
فیزیوتراپیست با تجویز تمرینات ورزشی و حرکات اصلاحی سعی در بهبود این ناهنجاری و کمک به بهبود وضعیت فرد بیمار دارد.
استفاده از ارترز های مخصوص اسكوليوز نیز که توسط متخصص ارتوپدی فنی آماده می شود می تواند به اصلاح ناهنجاری ستون فقرات کمک کند.
جراح ارتوپد و ستون فقرات در صورتی که تشخیص دهد اقدامات غیرجراحی نمی توانند کمکی به بهبود ناهنجاری ستون فقرات کنند جراحی را به عنوان آخرین گزینه درمانی پیشنهاد می دهد.
کلمات مرتبط :
